Tygron stagiair Reijn van Rooyen heeft in samenwerking met Ward van Laatum van Aveco de Bondt een opzet voor een indicator gemaakt die de biodiversiteit kan weergeven in het Tygron platform. In deze blog beschrijft hij de aanpak en aannames die zijn gedaan. Het resultaat is een biodiversiteitsindicator in het Tygron Platform gebaseerd op informatie over de Steenuil: een interessant project waarin mogelijkheden voor ecologische expertise en de leefomgeving goed samenkomen.
Deze ontwikkeling past binnen de noodzaak om biodiversiteit tot het nieuwe normaal te maken in de bouw. VolkerWessels, Provincie Zuid-Holland en Naturalis hebben als onderdeel van hun coalitie Kruisbestuivers het afgelopen jaar hier samen aan gewerkt, wat onder andere heeft geleid tot een Snelstartgids met concrete tips om natuurinclusief te ontwerpen. Deze gids en meer informatie over Kruisbestuivers is te vinden op www.kruisbestuivers.nl.
Vanuit VolkerWessels zijn Primum en Aveco de Bondt samen bezig met het verder ontwikkelen van een BioTwin: een digital twin waarmee natuurinclusieve ontwerpen zichtbaar en meetbaar gemaakt kunnen worden. Dit wordt momenteel in een aantal pilotprojecten van VolkerWessels verder uitgewerkt.
Een eerste idee hoe dit gedaan kan worden is ontwikkeld door Ward van Laatum. Zie hier de toelichting van de aanpak:
Naar aanleiding hiervan ben ik ook een verkennend project gestart. Om de complexiteit te reduceren heb ik ervoor gekozen om één soort uit te lichten: de steenuil. Hierbij heb ik gekeken naar wat er nodig zou zijn om voor die soort een leefomgeving binnen een bestaand gebied te creëren wat zo aantrekkelijk mogelijk zou zijn. De steenuil komt van oudsher in Nederland voor en leeft voornamelijk in gebieden met extensief agrarisch landgebruik op de rand van het dorp. Daarom is voor dit project gekozen voor een gebied in Wageningen tussen de Wageningse berg en de uiterwaarde van de Rijn.
Vervolgens zijn met behulp van de gegevens van Bij12 in het kennisdocument Steenuil en de vogelbescherming verdere randvoorwaardes gecreëerd. Deze heb ik geïmplementeerd in het Tygron Platform, waar mogelijk als maatregelen die kunnen worden toegepast op het gekozen projectgebied. Op deze manier geeft het project inzicht in de mogelijkheden om het projectgebied aantrekkelijker te maken voor de steenuil.
Wat betreft de randvoorwaarden is eerst gekeken naar het nest van de steenuil, dit kan bijvoorbeeld in een holle boom, in een nestkast of tussen de dakbedekking zijn. Vervolgens is rondom het nest de rest van het habitat gerealiseerd. Daarnaast heeft de steenuil een relatief klein territorium waarin ze actief zijn. In dit gebied moet er naast de nestplaats ook rustplaatsen worden gecreëerd. De uilen gebruiken de rustplaatsen, ook wel bekend als roestplaats, om te schuilen, maar ook om bijvoorbeeld parasieten in het nest tegen te gaan. Voor deze case is als aanname een straal van grofweg 200m rond het nest gecreëerd waar 3 rustplaatsen geboden moeten worden. Naast deze rustplaats heeft de steenuil ook behoefte aan uitkijkplaatsen, waaruit de steenuilen kunnen foerageren. Voor deze uitkijkplaatsen is gekozen om gebruik te maken van het aanplanten van wilgen en hoogstammige fruitbomen, bomensoorten die geliefd zijn bij de (steen)uil. Om de foerageermogelijkheden te vergroten kan het weiland worden getransformeerd naar uil-vriendelijke weide, waar geen pesticides worden gebruikt en het beter geschikt is voor de uil om te jagen. Een laatste optie is het verlagen van de maximumsnelheid in het gebied, wat de overlevingskansen van de uil verhoogt.
Referenties
Bij12. (2017, juli). Kennisdocument Steenuil. bij12.nl.
Vogelbescherming. Steenuil.
Snelstartgids Kruisbestuivers, te downloaden op www.kruisbestuivers.nl
