Tijdens een paneldiscussie op de recente Tygron Community of Practice, geleid door CEO Florian Witsenburg, kwamen experts uit de onderwijs-, overheids- en bedrijfssector samen om de toekomst van samenwerking te verkennen. De discussie richtte zich op hoe deze partijen kunnen samenwerken om met behulp van innovatieve technologieën -zoals Digital Twins en AI- maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Aan het woord kwamen Stephen van Aken (Beleidsadviseur Innovatie Gezonde Leefomgeving provincie Utrecht), Eduard Schoor (Adviseur Stedelijk Water en Geohydrologie gemeente Rotterdam), Andy Bruijns (Docent/onderzoeker Civiele Techniek - Watermanagement Hogeschool Rotterdam) en Maurits Dorlandt (Docent & Relatiemanager HAS Green Academy).
AI en digitale twins
De snelle opkomst van technologie zoals kunstmatige intelligentie (AI) en Digital Twins stelt nieuwe eisen aan het onderwijs en vraagt om een nauwe samenwerking met het werkveld. Stephen van Aken benadrukte het belang van een breed inzetbare basiskennis onder studenten, met name op het gebied van datagedreven werken, maar: “Wat moet een hogeschool iedere student mee kunnen geven over Digital Twins of AI? Die ontwikkelingen gaan nu zo snel dat we nog niet eens goed hebben kunnen vaststellen wat elke student over AI moet weten.” Van Aken ziet deze technologieën niet alleen als tools, maar als fundamentele bouwstenen voor de toekomstige inrichting van een gezonde leefomgeving.
Maurits Dorlandt vulde aan dat het curriculum binnen zijn opleiding daarom continu in beweging is: “We zijn er als docenten echt op gericht om het curriculum zo flexibel mogelijk te maken, zodat studenten worden opgeleid voor een toekomst die we zelf nog niet eens kunnen overzien.” Hij benadrukte dat het de taak van hogescholen is om studenten bewust te maken van de verschillende kennisbronnen, inclusief AI en professionele fora, zodat ze zelfstandig informatie kunnen opzoeken en toepassen.
Zwevende stagiaires
In samenwerking met gemeenten en andere overheden ontstaan echter ook obstakels. Eduard Schoor, werkzaam bij de gemeente Rotterdam, vertelde over de uitdagingen die hij vaak ziet wanneer studenten stage lopen bij de overheid. "Het is lastig als een student zonder specifieke opdracht start,” zei Schoor. “Zonder goede begeleiding zie je dat de student al snel gaat ‘zweven’ en dat is voor niemand goed.” Hij benadrukte het belang van structuur in de stages, waarbij frequente contactmomenten een belangrijke rol spelen om studenten op koers te houden en de juiste ondersteuning te bieden.
Maurits Dorlandt beaamde dit, maar hij voegde toe dat flexibele leeromgevingen zoals innovatielabs een oplossing kunnen bieden. “In ons innovatielab werken studenten samen met opdrachtgevers. Als een gemeente bijvoorbeeld geen interne expertise heeft over datagedreven werken, kan die samen met de student in het lab werken aan oplossingen. Dit biedt de student praktijkervaring en de organisatie kennis over nieuwe technologieën,” aldus Dorlandt.
Specialist of Generalist
Een andere belangrijke discussie ging over de balans tussen specialisme en generalisme in het onderwijs. Florian Witsenburg vroeg de panelleden hoe zij aankijken tegen de opleidingsstructuur van generalisten versus specialisten. Van Aken gaf aan dat generalisten nodig zijn voor het brede perspectief, maar dat een integrale werkwijze van studenten net zo belangrijk is. “Het gaat erom dat studenten leren samenwerken over de grenzen van hun eigen specialisme heen,” zei hij. “Daardoor leren ze beter buiten hun eigen ‘hoekjes’ te kijken en met andere disciplines samen te werken.”
Andy Bruijns, die binnen zijn opleiding veel werkt met multidisciplinaire projecten, beaamde dit en vertelde dat juist de combinatie van verschillende vakgebieden vaak de meest waardevolle inzichten oplevert. “Het leidt altijd tot prachtige frustraties wanneer een student drie keer moet uitleggen wat hij probeert te doen met zijn GIS-kaart, maar zijn medestudenten hem niet begrijpen,” grapte hij. “Dat dwingt studenten om hun ideeën helder te formuleren en te leren denken vanuit andere invalshoeken.”
Techniek en ethiek
Eduard Schoor gaf inzicht in hoe het verzamelen en toepassen van data bij gemeenten verloopt en hoe uitdagend dit kan zijn voor zowel de gemeente als voor studenten. “Als gemeente krijgen we soms complexe vragen vanuit de politiek, met gevoelige informatie. Dat vraagt om data-ethiek en zorgvuldigheid,” zei hij. Volgens Schoor biedt dit kansen voor studenten, die binnen hun stage kunnen werken aan dit soort praktijkcases waarin ethiek en techniek elkaar raken.
Andy Bruijns gaf aan dat docenten soms huiverig zijn voor het gebruik van AI door studenten: “We zijn nog als de dood dat studenten iets met AI hebben gedaan dat wij als docenten niet kunnen beoordelen.” Toch benadrukte hij dat het waardevol is om AI-vaardigheden bij studenten te stimuleren en dat docenten deze technologie ook zelf moeten omarmen.
Flexibele leeromgevingen
De panelleden waren het erover eens dat een flexibele leeromgeving – waarin stages, casestudies en hackathons gecombineerd worden – de beste manier is om een duurzame samenwerking tussen onderwijs en praktijk te realiseren. Dorlandt stelde voor om stageopdrachten verder te ontwikkelen tot meerjarige projecten waar ieder jaar nieuwe studenten aan kunnen bijdragen. “Waarom maken we geen lijst met casuïstiek die we elk jaar herhalen, waarbij bedrijven en overheden in co-creatie werken aan innovatieve oplossingen?”
Bruijns vulde aan dat deze projecten in de toekomst niet gebonden hoeven te zijn aan fysieke locaties. “De post-corona generatie heeft moeite om naar iemand toe te stappen en hun vraag te formuleren,” zei hij. “Maar door technologie kunnen we ook virtuele omgevingen creëren waarin studenten samen met professionals werken aan maatschappelijke uitdagingen.”
HAS Green Academy integreert haar GIS-onderwijs met het Tygron Platform
De vierjarige opleiding Applied Geo-Information Science van de HAS Green Academy stelt het gebruik van ruimtelijke data voor maatschappelijke vraagstukken centraal. In deze vierjarige opleiding krijgt het Tygron Platform een structurele rol, waarbij studenten complexe ruimtelijke analyses leren uitvoeren op thema’s zoals klimaat, woningbouw, natuur en milieu.
Voor meer informatie over de samenwerking tussen de HAS Green Academy en Tygron, zie:
Voor meer informatie hoe de HAS Green Academy het Tygron Platform integreert in haar opleiding, zie:
